بوت اوردر یا ترتیب بوت به ترتیب اولویت دستگاه‌هایی اطلاق می‌شود که کامپیوتر در زمان روشن شدن، برای یافتن سیستم‌عامل از آن‌ها جستجو می‌کند. این فرآیند در هنگام روشن شدن سیستم آغاز می‌شود، زمانی که BIOS (یا UEFI) سیستم از دستگاه‌های مختلف، مانند هارد دیسک، فلش درایو، یاهارد نوری، برای پیدا کردن یک سیستم‌عامل قابل اجرا، جستجو می‌کند. ترتیب این جستجو به شما این امکان را می‌دهد که از دستگاه‌های مختلف برای راه‌اندازی سیستم استفاده کنید.

در این فرآیند، BIOS یا UEFI ابتدا وضعیت دستگاه‌ها را بررسی می‌کند و سپس در صورتی که دستگاه اولی قابل بوت نباشد، به دستگاه بعدی می‌رود.

---

چرا بوت اوردر مهم است؟

مدیریت راه‌اندازی سیستم: بوت اوردر به شما این امکان را می‌دهد که کنترل کاملی بر فرآیند راه‌اندازی سیستم خود داشته باشید. برای مثال، می‌توانید تنظیم کنید که ابتدا از فلش درایو یا هارد نوری برای نصب سیستم‌عامل استفاده شود.
رفع مشکلات و بازیابی سیستم: هنگامی که سیستم به درستی بوت نمی‌شود، ممکن است نیاز باشد که از دستگاه‌های جانبی مانند فلش درایو یا هاردنوری برای بازیابی اطلاعات یا نصب مجدد سیستم‌عامل استفاده کنید. تنظیم درست بوت اوردر این فرآیند را تسهیل می‌کند.
نصب یا بازیابی سیستم‌عامل: زمانی که شما می‌خواهید سیستم‌عامل جدیدی را نصب یا بازیابی کنید، نیاز دارید که دستگاهی مثل فلش درایو یا دیسک نوری را به عنوان اولین دستگاه بوت انتخاب کنید. این عمل باعث می‌شود که از طریق این دستگاه‌ها بتوانید سیستم‌عامل را نصب کنید.
افزایش امنیت سیستم: یکی از روش‌های جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به سیستم، محدود کردن دستگاه‌های قابل بوت است. با تنظیم دقیق بوت اوردر، می‌توانید جلوی بوت شدن سیستم از دستگاه‌های خارجی مانند فلش درایوها را بگیرید و امنیت سیستم را افزایش دهید.
چگونه بوت اوردر کار می‌کند؟
فرآیند بوت اوردر در سیستم به شکل زیر عمل می‌کند.
آزمون خودکار تجهیزات (POST): وقتی سیستم روشن می‌شود، BIOS یا UEFI یک آزمون سریع به نام POST انجام می‌دهد تا از عملکرد صحیح سخت‌افزارها اطمینان حاصل کند.
جستجو برای دستگاه‌های بوتیبل: پس از POST، BIOS یا UEFI دستگاه‌هایی که به آن متصل هستند را یکی پس از دیگری بررسی می‌کند تا ببینید آیا آن دستگاه دارای یک سیستم‌عامل قابل اجرا است یا خیر.
راه‌اندازی سیستم‌عامل: زمانی که دستگاهی که سیستم‌عامل را در خود دارد پیدا می‌شود، BIOS/UEFI مسئولیت را به سیستم‌عامل می‌دهد و شروع به بارگذاری آن می‌کند. در این مرحله، سیستم‌عامل مراحل راه‌اندازی خود را آغاز می‌کند.

چگونه ترتیب بوت را تغییر دهیم؟

برای تغییر ترتیب بوت، شما باید وارد تنظیمات BIOS یا UEFI شوید. در اینجا گام‌های ساده برای تغییر بوت اوردر آورده شده است.

دستگاه را روشن کنید: ابتدا کامپیوتر خود را روشن کنید و بلافاصله یکی از کلیدهای ورودی به BIOS/UEFI را فشار دهید. معمولاً این کلیدها یکی از موارد زیر است.

F2
F10
Delete
Esc (در برخی از سیستم‌ها این کلیدها ممکن است متفاوت باشد.)

دسترسی به منوی بوت: پس از ورود به BIOS یا UEFI، به دنبال منویی با عنوان "Boot" یا "Boot Order" بگردید. این گزینه ممکن است با نام‌هایی مانند "Boot Sequence" یا "Boot Priority" هم شناخته شود.

تغییر ترتیب بوت: در این بخش، لیستی از دستگاه‌های متصل به سیستم شما نمایش داده می‌شود. شما می‌توانید از طریق کلیدهای جهت‌دار (یا استفاده از کلیدهای خاصی که در BIOS/UEFI برای تغییر ترتیب نشان داده می‌شود)، ترتیب بوت را تغییر دهید و اولویت‌ها را تنظیم کنید. برای مثال، می‌توانید فلش درایو یا هارد نوری را به عنوان دستگاه اولویت‌دار برای بوت انتخاب کنید.

ذخیره تغییرات و خروج: پس از انجام تنظیمات دلخواه، تنظیمات خود را ذخیره کنید (معمولاً با فشردن F10 یا انتخاب گزینه "Save and Exit") و سیستم را دوباره راه‌اندازی کنید.

مشکلات رایج بوت اوردر و نحوه رفع آن‌ها

بوت از دستگاه اشتباه

علت: ممکن است سیستم تلاش کند از دستگاهی که قابل بوت نیست (مثلاً از یک هارد دیسک بدون سیستم‌عامل) شروع به بوت کند.
راه‌حل: وارد BIOS/UEFI شوید و ترتیب بوت را به درستی تنظیم کنید.

دستگاه بوتیبل شناسایی نمی‌شود

علت: ممکن است فلش درایو یا دیسک نوری شما به درستی شناسایی نشود.
راه‌حل: اطمینان حاصل کنید که دستگاه به درستی متصل است و در تنظیمات BIOS/UEFI فعال است.

تکرار فرآیند بوت

علت: این مشکل ممکن است به دلیل تنظیمات نادرست یا عدم شناسایی سیستم‌عامل اتفاق بیفتد.
راه‌حل: تنظیمات BIOS/UEFI را به حالت پیش‌فرض بازگردانی کنید و دوباره بوت را تنظیم کنید.